Door het verminderen van aftrekposten, zoals hypotheekrenteafrek voor nieuwe en bestaande gevallen en pensioensparen, kan de inkomstenbelasting omlaag. Dat bepleit de Commissie Van Dijkhuizen in een woensdag uitgebracht rapport over de herziening van het belastingstelsel.
Formatie
De commissie, onder leiding van financieel topman van bank NIBC Kees van Dijkhuizen, bekeek op verzoek van de Tweede Kamer of de inkomstenbelasting omlaag kan zonder dat dit de schatkist geld gaat kosten. Vanwege de tussentijdse verkiezingen komt de commissie met een interimrapport, die inmiddels aan de formatietafel van VVD en PvdA ligt.
Twee tarieven
Van Dijkhuizen stelt voor om de tarieven voor de inkomstenbelasting te verlagen. De commissie wil de 4 huidige belastingtarieven in de inkomstenbelasting vervangen door 2 tarieven van 37 procent en 49 procent. In dit stelsel betaalt 93 procent van de belastingplichtigen het lagere tarief van 37 procent dat loopt tot circa 62 500 euro, aldus de commissie.
Beperken hypotheekrenteafrek ook bestaande
De beperking van de hypotheekrenteafrek is een van de manieren om dit te betalen. Van Dijkhuizen kiest niet voor verplichte aflossing van nieuwe hypotheken, maar een geleidelijke vermindering van de hypotheekrenteaftrek voor alle hypotheken, ook de bestaande.
Aftrek max 37%
De commissie beveelt aan de renteaftrek geleidelijk gedurende de looptijd via een (forfaitair) annuïtair schema te verminderen. De renteaftrek vindt vervolgens plaats tegen het tarief van de nieuwe eerste schijf.
Om de ingestorte huizenmarkt een zet te geven moet de overdrachtsbelasting verdwijnen. Ten aanzien van de huursector is het advies deze geleidelijk meer marktconform te maken en de opbrengst in te zetten voor lastenverlichting.
Restschuld aftrekbaar
Huiseigenaren die na de verkoop van hun woning met een schuld blijven zitten, mogen de rente over die schuld gaan aftrekken, vindt Van Dijkhuizen.
Pensioen
De commissie stelt dat de doorsnee gepensioneerde er tegenwoordig warmpjes bij zit. Zo is zowel de inkomens- als de vermogenssituatie van de huidige groep 65-70 jarigen inmiddels gemiddeld beter dan van alle inkomens beneden de 50 jaar. Daarom wordt van ouderen met een hoger inkomen langs geleidelijke weg eenzelfde belastingbijdrage gevraagd als van jongere generaties. Oftewel 65+ers moeten AOW premie gaan betalen.
BTW kan (verder) omhoog
Ook stelt de commissie voor de btw-tarieven te verhogen. Dit levert 5,7 miljard op. Het lage tarief moet dan van 6 naar 8 procent, het hoge tarief stijgt door naar 23 procent. Per 1 oktober was dit al gestegen van 19 naar 21 procent.
Zelfstandigenaftrek
Ook de zelfstandigenaftrek en startersaftrek verdwijnen voor zelfstandige ondernemers volgens het voorstel. De commissie heeft een voorkeur voor faciliteiten die toenemen bij groeiende winst, zoals de MKB-winstvrijstelling als centrale ondernemersfaciliteit. Met het vervallen van de zelfstandigenaftrek en de kleine faciliteiten vervalt ook de bestaansreden voor het urencriterium.
Werkgelegenheid
De plannen zouden volgens berekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) ruim 140.000 extra banen opleveren. Dat komt mede omdat in de arbeidskorting wordt verhoogd voor lagere inkomens.
Planning
Het eindrapport wordt komend voorjaar verwacht. Februari 2012 stelde Weekers de commissie aan naar aanleiding van motie Dijkgraaf. De opdracht luidde onder andere om de mogelijkheden te verkennen een wezenlijke maar uiteindelijk budgetneutrale verlaging van de tarieven voor de inkomstenbelasting te realiseren.