Werknemers die na twee ziektejaren nog steeds ziek zijn kunnen onder voorwaarden in aanmerking komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WGA of IVA).
Is het risico dat een (ex-)werknemer een beroep moet doen op een WGA-uitkering laag, dan kan het interessant zijn om voor de WGA eigenrisicodrager te worden.
In eerste instantie betaalt de werkgever op basis van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) een vaste basispremie en een gedifferentieerde premie aan het UWV. De werkgever kan echter net zoals bij de Ziektewet ook eigenrisicodrager worden voor de Regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA). De WIA bestaat namelijk uit de WGA en de Regeling Inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten (IVA). Eigenrisicodragerschap voor de WGA betekent dat de werkgever alleen de basispremie is verschuldigd aan het UWV. Hieraan is wel een aantal voorwaarden verbonden.
De belangrijkste aspecten:
IVA en WGA
De IVA geldt alleen voor werknemers die duurzaam arbeidsongeschikt zijn. De betaling van de IVA-uitkering en de kosten van de re-integratie komen dan ook voor rekening van het UWV. Een eigenrisicodrager voor de WGA draagt zelf het risico voor (ex-)werknemers die gedeeltelijk arbeidsgeschikt (35%) of tijdelijk volledig arbeidsongeschikt (80%) zijn. Het is echter ook mogelijk dit risico volledig of gedeeltelijk particulier te verzekeren. De kosten van de re-integratie en de uitbetaling van de WGA-uitkeringen komen afhankelijk van het soort WGA-uitkering geheel of gedeeltelijk voor rekening van de eigenrisicodrager.
Er zijn vier soorten WGA-uitkeringen:
• een loongerelateerde uitkering als vóór de start van de uitkering de werknemer minimaal 26 weken van de laatste 36 weken voor u heeft gewerkt;
• een loonaanvullingsuitkering als de werknemer geen recht (meer) heeft op een loongerelateerde uitkering of als hij nu helemaal niet kan werken vanwege zijn gezondheid, maar mogelijk in de nabije toekomst wel;
• een vervolguitkering als de werknemer niet werkt of minder dan 50% verdient van wat hij volgens het UWV nog kan verdienen;
• een garantieuitkering als de werknemer naast een WIA-uitkering opnieuw is gaan werken en dan uitvalt.
Aanvraag
De aanvraag moet uiterlijk dertien weken vóór de ingangsdatum van 1 januari en (voorlopig) 1 juli bij de Belastingdienst binnen zijn. Voor de aanvraag heeft de werkgever een garantieverklaring van een erkende kredietinstelling of verzekeraar nodig. Daarnaast mag heteigenrisicodragerschap voor de WGA in de drie jaar voor de beoogde ingangsdatum niet zijn beëindigd, omdat de werkgever geen eigenrisicodrager meer wilde zijn of omdat de Belastingdienst het eigenrisicodragerschap met onmiddellijke ingang heeft beëindigd.
Rechten en plichten
Eigenrisicodragerschap houdt in dat de werkgever minder betaalt aan arbeidsongeschiktheidspremies, maar tegelijkertijd ook meer verantwoordelijkheden en verplichtingen heeft. De eigenrisicodrager is bijvoorbeeld na de eerste twee ziektejaren nog tien jaar verantwoordelijk voor de re-integratie van zijn (ex-)werknemers. In totaal kan die periode dus maximaal twaalf jaar duren. Als een werknemer ziek wordt moet de werkgever er alles aan doen om hem weer aan het werk te krijgen. Hij heeft daar belang bij, want de uitbetaling van de WGA-uitkering(en) en de kosten van de re-integratie komen namelijk alleen voor rekening van de werkgever als de (ex-)werknemer na twee ziektejaren recht heeft op een WGA-uitkering. Het bepalen of een (ex-)werknemer recht heeft op een uitkering, hoe lang de uitkering duurt en hoeveel hij krijgt blijft overigens wel de taak van het UWV.
Let op!
Als een werkgever van mening is dat zijn werknemer weer volledig aan de slag zou kunnen gaan als hij wat meer tijd neemt om aan de re-integratie te werken, dan kan hij zijn werknemer voorstellen om langer loon door te betalen. De werknemer vraagt dan nog geen WIA-uitkering aan. De tijd van de loondoorbetaling gaat dan af van de periode dat de eventuele WIA-uitkering voor rekening van de werkgever komt. De werkgever blijft dus ook in dat geval maximaal twaalf jaar verantwoordelijk voor de loondoorbetaling en uitkering.
Wie betaalt?
Is een (ex-)werknemer na de twee ziektejaren nog steeds ziek, dan kan hij een WGA-uitkering krijgen. In beginsel betaalt het UWV deze uitkering aan de (ex-)werknemer en verhaalt het UWV de uitkering op de werkgever. De werkgever kan er echter ook voor kiezen om zelf de uitkeringen aan de (ex-)werknemers uit te betalen. Dit betekent echter wel dat als de situatie van de (ex-)werknemer verandert dat dit extra werk voor hem met zich brengt. Gaat de (ex-)werknemer bijvoorbeeld meer of minder verdienen, dan verandert de uitkering immers ook. De werkgever moet dus steeds zelf zijn loonadministratie aanpassen, bijvoorbeeld omdat hij meer of minder aan loonheffing moet inhouden.
Geen of kleiner eigen risico
Elke verandering in de situatie van de werknemer kan in beginsel gevolgen hebben voor het recht op en de hoogte van de WGA-uitkering. Neem bijvoorbeeld de situatie waarbij een werknemer in de eerste tien jaar een passende baan vindt bij een andere werkgever. In dat geval blijft de eigenrisicodrager het eigen risico dragen tot de tien jaar voorbij zijn. Dit heeft wel als voordeel dat de eigenrisicodrager soms helemaal geen uitkering meer hoeft betalen, want hoe meer de werknemer kan werken hoe méér hij gaat verdienen en hoe minder uitkering de werkgever hoeft te betalen.
Einde eigenrisicodragerschap
De werkgever kan het eigenrisicodragerschap elk jaar op 1 januari en 1 juli stopzetten, mits dit tijdig wordt gemeld aan de Belastingdienst. Wel blijft hij eigenrisicodrager voor lopende WGA-uitkeringen en in bepaalde gevallen voor toekomstige WGA-uitkeringen.
Advies
Als eigenrisicodrager voor de WGA betaalt de werkgever minder premie en de kosten komen alleen voor zijn rekening als de (ex-)werknemer na twee ziektejaren recht heeft op een WGA-uitkering. Een belangrijke voorwaarde voor het maken van een juiste afweging om wel of geen eigenrisicodrager te worden, is scherp zicht op de risico’s. De werkgever doet er goed aan zich te laten bijstaan door een deskundige. Hij kan voor vragen contact opnemen met de Belastingdienst en het UWV.